De Idea Platonica quemadmodum Ariftoteles intellexit.
DIcite facrorum præfides nemorum deæ,
Tuque O noveni perbeata numinis Memoria mater, quæque in immenso procul Antro recumbis otiofa Æternitas, Monumenta fervans, & ratas leges Jovis, Colique faftos atque ephemeridas Deûm, Quis ille primus cujus ex imagine Natura folers finxit humanum genus, Æternus, incorruptus, æquævus polo, Unufque & univerfus, exemplar Dei? Haud ille Palladis gemellus innubæ Interna proles infidet menti Jovis ; Sed quamlibet natura fit communior, Tamen feorsùs extat ad morem unius, Et, mira, certo stringitur fpatio loci; Seu fempiternus ille fiderum comes Coeli pererrat ordines decemplicis, Citimúmve terris incolit lunæ globum : Sive inter animas corpus adituras fedens Obliviofas torpet ad Lethes aquas : Sive in remotâ forte terrarum plaga Incedit ingens hominis archetypus gigas, Et diis tremendus erigit celfum caput Atlante major portitore fiderum. Non cui profundum cæcitas lumen dedit Dircæus augur vidit hunc alto finu;
Non hunc filenti nocte Plëiones nepos
Vatum fagaci præpes oftendit choro; Non hunc facerdos novit Affyrius, licet Longos vetufti commemoret atavos Nini, Prifcumque Belon, inclytumque Ofiridem. Non ille trino gloriofus nomine
Ter magnus Hermes (ut fit arcani fciens) Talem reliquit Ifidis cultoribus. At tu perenne ruris Academi decus
(Hæc monftra fi tu primus induxti fcholis) Jam jam poetas urbis exules tuæ Revocabis, ipfe fabulator maximus, Aut inftitutor ipfe migrabis foras..
UNC mea Pierios cupiam per pectora fontes Irriguas torquere vias, totumque per ora Volvere laxatum gemino de vertice rivum ; Ut tenues oblita fonos audacibus alis Şurgat in officium venerandi Mufa parentis. Hoc utcunque tibi gratum pater optime carmen Exiguum meditatur opus, nec novimus ipfi Aptiùs à nobis quæ poffint munera donis Refpondere tuis, quamvis nec maxima poffint Refpondere.tuis, nedum ut par gratia donis Effe queat, vacuis quæ redditur arida verbis. Sed tamen hæc noftros oftendit pagina cenfus, Et quod habemus opum chartâ numeravimus iftâ, Quæ mihi funt nullæ, nifi quas dedit aurea Clio, Quas mihi femoto fomni peperere fub antro, Et nemoris laureta facri Parnaffides umbræ. T 2
Nec tu vatis opus divinum defpice carmen, Quo nihil æthereos ortus, & femina cœli, Nil magis humanam commendat origine mentem, Sancta Promethéæ retinens veftigia flammæ.
Carmen amant fuperi, tremebundaque Tartara carmen Ima ciere valet, divofque ligare profundos, Et triplici duros Manes adamante coercet. Carmine sepositi retegunt arcana futuri Phœbades, & tremulæ pallentes ora Sibyllæ ; Carmina facrificus follennes pangit ad aras, Aurea feu fternit motantem cornua taurum; Seu cùm fata fagax fumantibus abdita fibris Confulit, & tepidis Parcam scrutatur in extis. Nos etiam patrium tunc eum repetemus Olympum, 30 Æternæque moræ ftabunt immobilis ævi, Ibimus auratis per cœli templa coronis, Dulcia fuaviloquo fociantes carmina plectro, Aftra quibus, geminique poli convexa fonabunt. Spiritus & rapidos qui circinat igneus orbes, Nunc quoque fidereis intercinit ipfe choreis Immortale melos, & inenarrabile carmen; Torrida dum rutilus compefcit fibila ferpens, Demiffoque ferox gladio manfuefcit Orion; Stellarum nec fentit onus Maurufius Atlas. Carmina regales epulas ornare folebant, Cum nondum luxus, vaftæque immensa vorago Nota gulæ, & modico fpumabat cœna Lyæo. Tum de more fedens fefta ad convivia vates Æfculeâ intonfos redimitus ab arbore crines, Heroümque actus, imitandaque gesta canebat,
Et chaos, & pofiti latè fundamina mundi, Reptantefque deos, & alentes numina glandes, Et nondum Ætneo quæfitum fulmen ab antro. Denique quid vocis modulamen inane juvabit, Verborum fenfufque vacans, numerique loquacis ? Sylveftres decet ifte choros, non Orphea cantus, Qui tenuit fluvios & quercubus addidit aures Carmine, non citharâ, fimulachraque functa canendo Compulit in lacrymas; habet has à carmine laudes. 55 Nec tu perge precor facras contemnere Mufas, Nec vanas inopefque puta, quarum ipfe peritus Munere, mille fonos numeros componis ad aptos, Millibus & vocem modulis variare canoram Doctus, Arionii meritò fis nominis hæres. Nunc tibi quid mirum, fi me genuiffe poëtam Contigerit, charo fi tam propè fanguine juncti Cognatas artes, ftudiumque affine fequamur ? Ipfe volens Phoebus fe difpertire duobus, Altera dona mihi, dedit altera dona parenti, Dividuumque Deum genitorque puerque tenemus.
Tu tamen ut fimules teneras odiffe Camoenas, Non odiffe reor, neque enim, pater, ire jubebas Quà via lata patet, quà pronior area lucri, Certaque condendi fulget fpes aurea nummi : Nec rapis ad leges, malè cuftoditaque gentis Jura, nec infulfis damnas clamoribus aures. Sed magis excultam cupiens ditefcere mentem. Me procul urbano ftrepitu, feceffibus altis Abductum Aoniæ jucunda per otìa ripe Phoebeo lateri comitem finis ire beatum.. T 3
Officium chari taceo commune parentis, Me pofcunt majora, tuo pater optime fumptu Cùm mihi Romuleæ patuit facundia linguæ, Et Latii veneres, & quæ Jovis ora decebant Grandia magniloquis elata vocabula Graiis, Addere fuafifti quos jactat Gallia flores, Et quam degeneri novus Italus ore loquelam Fundit, barbaricos teftatus vocé tumultus, Quæque Palæstinus loquitur mysteria vates. Denique quicquid habet cœlum, subjectaque cœlo Terra parens, terræque & cœlo interfluus aër, Quicquid & unda tegit, pontique agitabile marmor, Per te noffe licet, per te, fi noffe libebit. Dimotáque venit spectanda scientia nube, Nudaque confpicuos inclinat ad ofcula vultus, Ni fugiffe velim, ni fit libâffe moleftum.
I nunc, confer opes quifquis malefanus avitas Auftriaci gazas, Peruanaque regna præoptas. Quæ potuit majora pater tribuiffe, vel ipfe Jupiter, excepto, donâffet ut omnia, cœlo ? Non potiora dedit, quemvis & tuta fuiffent, Publica qui juveni commifit lumina nato Atque Hyperionios currus, & fræna djei, Et circum undantem radiatâ luce tiaram. Ergo ego jam doctæ pars quamlibet ima catervæ Victrices hederas inter, laurofque fedebo, Jamque nec obfcurus populo mifcebor inerti, Vitabuntque oculos veftigia noftra profanos. Efte procul vigiles curæ, procul este querelæ, Invidiæque acies tranfverfo tortilis hirquo,
« PreviousContinue » |